بلاک چین چیست؟

بلاک چین یک سیستم ثبت داده است و اطلاعات ذخیره شده بر روی آن بین تمامی افراد عضو شبکه توضیع می شود.

بلاک چین ها بیشتر به خاطر نقش حیاتی خود در سیستم های ارزهای دیجیتال، مانند بیت کوین، برای حفظ رکورد ایمن و غیرمتمرکز تراکنش ها شناخته می شوند. با پیدایش بیت کوین، بلک چین برای اولین بار مفهوم پیدا کرد.

تفاوت اصلی سیستم بلاک چین با سایر سیستم ها این است که،  بلاک چین داده هارا باهم در مجموعه ای از بلوک ها ذخیره می کند یعنی هر کدام از این بلوک ها حاوی مجموعه ای از داده ها هستند.

واژه بلاک چین (Blockchain) از ترکیب دو کلمه Block (بلوک) و Chain (زنجیره) تشکیل شده است و به معنی  زنجیره بلوک ها می باشد.

هر بلوک دارای ظرفیت مشخصی است و زمانی که ظرفیت هر یک از این بلوک ها با اطلاعات مورد نظر تکمیل شود، این بلوک ها به بلوک تکمیل شده قبلی متصل می شوند که در نهایت تشکیل یک زنجیره را می دهند که بلاک چین (زنجیره بلوکی ) نام دارد.هر اطلاعات جدیدی که به سیستم وارد می شود بر روی یک بلوک جدید ذخیره می شود که در نهایت پس از تکمیل ظرفیت به بلوک های قبلی متصل می شوند.

بلاک چین داده های خود را بر روی یک سیستم مشخص نگه داری نمی کند . بلکه بر روی یک شبکه مشترک قرار میگیرد و هر سیستمی که به آن متصل می شود می تواند یک نسخه از این داده هارا دریافت کند. به هر سیستمی که به  این شبکه متصل شود و یک نسخه از بلاک چین را دریافت کند ، نود (Node) گفته می شود.

در صورتی که تحت  عنوان نود به یک سیستم  بلاک چین وصل شوید ، یک نسخه از کل داده‌ها را دریافت خواهید کرد که  قابلیت انجام ویرایش ندارد مگر زمانی که اکثریت شرکت کنندگان موافق این موضوع باشند.

 

عملکرد بلاک چین

بلاک چین دارای این هدف است که اطلاعات و داده ها ثبت و نگه داری شوند ولی قابلیت ویرایش نداشته باشند. بنابراین، سیستم بلاک چین بستر انجام تراکنش هایست که قابل تغییر و یا حذف شدن نمی باشد. بلاک چین اولین بار تحت عنوان پروژه تحقیقاتی در سال 1991 ارائه شد، و پس از آن از سال 2009 به بعد جهت سیستم مالی غیر متمرکز برای ارزهای دیجیتال به کار گرفته شد.

عملکرد بلاک چین به این صورت این است که داده های ذخیره شده در آن سیستم را بین سایر سیستم ها در نقاط دیگر به اشتراک میگذارد .

این عمل باعث حفظ داده‌های ذخیره‌شده در آن را می شود ، یعنی اگر کسی بخواهد در یکی از سیستم رکوردی را دست کاری کند ، داده های سیستم های دیگر تغییر نخواهد کرد و در نتیجه از انجام اقدامات نا امن جلوگیری می شود. مثلا اگر رکورد تراکنش های بیت کوین توسط یک نفر از کار برها را دستکاری شود، گره با اطلاعات نادرست، به راحتی قابل شناسی می باشد. عملکرد این سیستم باعث ایجاد نظم در انجام تراکنش ها می شود.

به این ترتیب، هیچ گره ای به تنهایی قادر به تغییر اطلاعات ذخیره شده نیست. به همین دلیل، اطلاعات و تاریخچه (مانند تراکنش های یک ارز دیجیتال) برگشت ناپذیر است. چنین رکوردی می‌تواند فهرستی از تراکنش‌ها (مانند ارزهای دیجیتال) باشد، اما این امکان برای یک بلاک چین نیز وجود دارد که انواع دیگری از اطلاعات مانند قراردادهای قانونی، هویت‌های ایالتی یا موجودی محصول یک شرکت را در خود نگهداری کند.

 

کاربرد بلاک چین

مهم‌ترین و موفق‌ترین عملکرد فناوری بلاک چین  مربوط به بیت کوین و ارزهای دیجیتال غیرمتمرکزاست. مثلا،  با استفاده از این فناوری امکان تقلب، دوبار خرج کردن پول و برگشت تراکنش‌ها در ارز دیجیتال بیت کوین وجود ندارد.

اما این فناوری کاربردهای متعدد دیگری به غیر از ارزهای دیجیتال نیز دارد،  هر کجا سیستم نیازمند  فضایی برای ذخیره اطلاعات  و همچنین نیاز به امنیت داشته باشد می تواند از این فناوری استفاده کرد

برای مثال، یکی از کاربردهای بلاک چین استفاده از آن در  انتخابات الکترونیکی برای جلوگیری از انجام تقلب است، که قادر خواهد بود خطر تقلب و دخالت نیروی انسانی را به مقدار زیادی کاهش دهد.

استفاده از بلاک چین در حوزه تأمین و حمل و نقل از عملکردهای دیگر بلاک چین است . به این صورت که  شرکت‌های تولیدکننده می‌توانند اطلاعات محصولات و حمل و نقل خود را ازمراحل اولیه تا زمان تحویل دادن به مشتری بر روی سیستم ذخیره کنند  که این عمل باعث بالا رفتن اعتماد مشتری نسبت به اصالت کالا و کیفیت محصول خواهد شد.

همچنین با این فناوری، افراد می توانند دارایی‌های خود را به توکن‌های دیجیتال تبدیل کنند .مثلا، می‌توان قیمت یک ملک را به چندین هزار توکن دیجیتال تبدیل کرد و آن‌ها را به نسبت بودجه هرکس به فروش رساند که به این شکل افراد زیادی (حتی از سایر کشورها) می توانند در آن ملک سرمایه‌گذاری کنند.

 

 جمع بندی

بلاک چین یک سیستم فناوری جدید است که اجازه  ثبت داده هارا به شکل دائمی و غیر قابل تغییر را میسر می سازد.

سیستم بلک چین در واقع یک نوع  دیتابیس است که روی یک یا چند سرور  و کامپیوترخاص قرارنگرفته است ، بلکه بر روی تمامی سیستم هایی که به شبکه متصل می شوند، به اشتراک گذاشته می شود. توزیع شده است.

اولین کاربرد این فناوری بیت کوین بود ولی در هر سیستمی که نیاز به افزایش اعتماد و کاهش نیروی ثالث باشد می توان از آن بهره برد.